Binnen het psychologische gedeelte wordt uitgebreid onderzoek gedaan naar de totale cognitieve capaciteiten en de verschillende psychologische leerfuncties zoals aandacht/ concentratie, inprenting/ geheugen, taalfuncties, waarneming, ruimtelijk inzicht en leerstrategieën.
Om een compleet beeld van het functioneren te geven wordt er verder gekeken naar het sociaal-emotionele functioneren. Het onderzoek van het leerproces c.q. technisch/begrijpend lezen, spelling en rekenen bestaat uit een kwalitatieve analyse waarbij gekeken wordt naar de mogelijke achtergronden en oorzaken van de leerproblemen.
Elk onderzoekstraject verloopt volgens de volgende stappen:
- Analyse van de hulpvraag en oriënterende beeldvorming
- Uitgebreid psychologisch en orthopedagogisch / orthodidactisch onderzoek
- Uiteindelijke beeldvorming c.q. diagnose
- Begeleidingsadvies c.q. plan (evt. dyslexieverklaring / dyscalculieverklaring)
- Adviesgesprek
Het is belangrijk dat niet alleen het kind in beeld wordt gebracht, maar ook het systeem om het kind heen. Dit biedt ouders en school de mogelijkheid het kind zo beter te leren begrijpen. Vanuit deze beeldvorming komt er een compleet begeleidingsplan om het kind/jeugdige verder te begeleiden.
Een proces dat is gestagneerd kan zo weer op gang komen; dit alles binnen de mogelijkheden van kind en opvoeders.
In voorkomende gevallen is het niet noodzakelijk om een algeheel onderzoek af te nemen. Indien er reeds een niveaubepaling heeft plaatsgevonden, bijvoorbeeld door een recente intelligentietest of een instroming in het voortgezet onderwijs, is het bespreekbaar dat er een verkort onderzoek specifiek gericht op één enkele hulpvraag wordt uitgevoerd.